30 mei 2023
De Duitse Landeskirche loopt leeg
Zorgen over leegloop van de Duitse kerk
Uit recente cijfers die de Evangelische Kirche Deutschland (EKD) bekend maakte, blijkt dat in 2022 380.000 mensen zich lieten uitschrijven. Een ongekend hoog aantal. Voor het eerst zakt het ledenaantal hierdoor tot onder de 20 miljoen. Daarbovenop zijn er in het afgelopen jaar 365.000 leden overleden. Door geboorte en toetreding kwamen er 184.000 (doop)leden bij. Deze cijfers hebben ons veel te zeggen.
In de eerste plaats laten deze cijfers ons zien dat er in de EKD twee keer zoveel mensen sterven als er geboren worden. Blijkbaar zijn er maar weinig jonge gezinnen lid, waardoor deze dalende trend zich menselijkerwijs de komende jaren zal voortzetten. Experts zien een halvering van het ledenaantal in 2060 zelfs als te optimistisch. In de tweede plaats laten deze cijfers ons zien dat heel veel mensen geen meerwaarde meer zien in de Evangelische Kirche. Hans-Joachim Vieweger noemt hiervoor in IDEA (een veelgelezen christelijk tijdschrift) twee belangrijke oorzaken:
In de eerste plaats voelen veel mensen geen verbinding meer met het geloof en met de kerk. Ze zien de kerk als een ‘vereniging’ die ze meestal allang niet meer bezoeken en die niets oplevert, maar alleen geld kost. Leden van de EKD betalen namelijk de zogenaamde ‘Kirchensteuer’, kerkbelasting, waarvan bijvoorbeeld het onderhoud aan de kerken wordt betaald.
In de tweede plaats voelen veel betrokken christenen zich niet meer thuis bij de koers van de Evangelische Kirche. Ze vinden de EKD veel te politiek gericht, ze hekelen de fanatieke houding als het gaat om klimaataanpak en het frustreert hen dat de bescherming van het ongeboren leven bijna geen aandacht meer krijgt. Bovendien zien ze dat elk conservatief geluid (zowel theologisch als politiek) consequent het zwijgen wordt opgelegd. Vanuit de EKD is teleurgesteld op de cijfers gereageerd.
Annette Kurschus, de voorzitter van de EKD-Raad, noemt deze ontwikkeling ‘deprimerend’, niet in de laatste plaats voor alle medewerkers binnen de kerk, die betaald of als vrijwilliger betrokken zijn. Ze riep op om de hoopvolle boodschap van het Evangelie nog meer centraal te stellen. Daarnaast wil de EKD op D.V. 24 juni door heel Duitsland een ‘laagdrempelige doopdag’ organiseren om het ledenaantal te doen toenemen en ze willen de waarde van het lidmaatschap meer benadrukken.
Gebed nodig
Binnen onze Stichting Vrienden van Heidelberg en Dordrecht hebben we zowel de cijfers als de reactie van de EKD met verdriet gelezen. Wij begrijpen de teleurstelling van Annette Kurschus en we begrijpen ook dat dit impact heeft op degenen die (als vrijwilliger) ijverig hun werk doen. Alleen, wij missen in haar reactie de verootmoediging onder het oordeel van God (wij geloven dat we kerkverlating zo moeten zien) en de bewogenheid met de zielen die vertrokken zijn. Het doet bij ons de vraag rijzen of de EKD zichzelf ziet als een sociale vereniging of als de Kerk van Christus. Wij geloven ook niet dat de Kerk gebouwd wordt met een ‘laagdrempelige doopdag’. Natuurlijk, de oproep om de hoopvolle boodschap van het Evangelie nog meer centraal te zetten delen wij van harte! Echter, helaas hebben wij gemerkt dat het hoopvolle Evangelie voor arme zondaren in veel kerken helemaal géén plaats heeft. Veel kerkdiensten worden gevuld met progressief politieke lezingen in plaats van met Gods Woord. Het is ons gebed dat ook in die gemeenten de hoopvolle boodschap van het Evangelie weer in het middelpunt mag worden gezet. Daarom roepen we ook u op tot gebed om de Heere te vragen of Hij met Zijn noordenwind en zuidenwind Zijn hof nog wil doorwaaien (Hooglied 4)!
Bart van Zwieten
PS: Vergeet u niet een donatie over te maken?